Postęp w hodowli liliowców na świecie w sezonie 2010/2011
Postęp w hodowli liliowców na świecie w latach ostatnich stymulowany jest zarówno wzrastającym uznaniem ich wartości jako ozdobnej rośliny ogrodowej, a również efektami prac hodowlanych, które prowadzone powszechnie wśród stale powiększającego się grona ekspertów, przynoszą każdego roku wciąż nowe, bardziej doskonałe odmiany tych kwiatów.
Mówienie o „postępie” w rozumieniu wypracowywania coraz doskonalszych odmian liliowców nie jest jednoznaczne, ze względu na nieograniczoną liczbę elementów stanowiących o wartości rośliny a nawet wyglądu samego kwiatu. Przyjmując jednakże za punkt wyjścia botaniczne formy gatunku i ewolucyjnie przebiegające przeobrażenia jego cech, nie tylko w kategoriach botanicznych ale również plastycznych, kolorystycznych i estetycznych, wydają się, możliwe do zdefiniowania kierunki, które w odniesieniu do wyglądu kwiatu te przeobrażenia determinują.
Mogą one dotyczyć wielu cech samego kwiatu jak: wielkość, kolor, budowa anatomiczna, zapach, elementy ozdobne okwiatu i inne. W odniesieniu do tych ostatnich, uproszczone i z pewnością niedoskonałe rozumowanie analityczne mogłoby dla kategorii typowych kwiatów liliowca sugerować następujące kierunki postępu hodowli: ewolucja wprowadzonego do kwiatu „oka” wraz z jego plastyczną i kolorystyczną różnorodnością, przeniesienie rysunku petali na sepale, relief (płaskorzeźba) powierzchni petali, morfologiczne i kolorystyczne wykończenie zewnętrznych obrzeży petali i w końcu, co najważniejsze, - integracja wymienionych cech, w różnych wzajemnych proporcjach, w kwiatach jednej odmiany.
Mówiąc o postępie w hodowli liliowców należy mieć świadomość, że nie dokonuje się on jednoczasowo, w krótkim okresie czasu. Można natomiast obserwować określone tendencje, ewolucyjnych przeobrażeń, które niejednokrotnie są zapowiedzią określonych rozwiązań efektów hodowlanych, z trudnym do wyrokowania ich losem w kolejnych latach rozwoju hodowli.
Wielkość kwiatów liliowca
Jest rzeczą powszechnie wiadomą, że wielkość kwiatów liliowca jest cechą ogromnie zróżnicowaną i waha się w szerokich granicach. Ilustrują to załączone ryciny, na których zestawiono dwie odmiany Patrick i Grace Stamile: odmianę Judy Farquhar (7,5”) posiadającą jedne z największych kwiatów wśród tetraploidalnych odmian typowych z drobną odmianą Little Rosie O’grady (2,5”), czy drobnokwiatową odmianę Ruguish Imp Krupien’a (3”) w zestawieniu z monetą. Pragnienia i ambicje hodowców do wykreowania odmian o bardzo dużych kwiatach są znane od dawna. Niedoścignionym wzorem w tym zakresie jest wyhodowana przez J.Bomar’a w 2009 roku diploidalna odmiana My Cup Overflows, która posiada średnicę kwiatu wielkości 8,5” (21,5cm).
Judy Farquhar |
Little Rosie O'grady |
Ruguish Imp |
My Cup Overflows |
Ostatni sezon pozwolił odnotować pewien postęp w nadawaniu kwiatom liliowca większych rozmiarów. Na czoło osiągnięć wybija się wprowadzona przez Trimmer’a tetraploidalna odmiana Florence Denny, która średnicą kwiatów (8,5”) dogoniła rekordzistkę My Cup Overflovs. W opinii autora odmiany, ten sukces możliwy był do osiągnięcia dzięki wprowadzeniu do krzyżowanych roślin, przeprowadzonej przez Dan Hansena z formy diploidalnej w tetraploidalną, odmiany Truscawilla Snowdrift.
Nieco tylko mniejsze kwiaty ma odmiana Abajiana, - Ladgewood’s Summer Storm (8”). Autor nie ujawnia rodziców odmiany, jednakże trudno nie zauważyć pewnych anatomicznych i kolorystycznych podobieństw między kwiatami dwu wspomnianych roślin. Przyszłość pokaże, na ile przeprowadzona w formę tetraploidalną odmiana Dan Hansena Truscawilla Snowdrift stanie się kluczem do pozyskiwania dużych kwiatów liliowca.
Na końcu tej listy należałoby wymienić odmianę Carol Robinson (7,5”) Dan Hansena, której złożony rodowód nie pozwala na wytypowanie rośliny odpowiedzialnej za względnie dużą średnicę kwiatu.
Florence Denny |
Ladgewood's Summer Storm |
Tuscawilla Snowdrift |
Carol Robinson |
Kolor kwiatów liliowca
Największą pokusą dla hodowców, co jest zrozumiałe, jest wyhodowanie odmiany liliowca o kwiatach koloru obcego gatunkowi. Takim kolorem dla liliowca jest kolor niebieski. Mimo trwających od wielu lat wysiłków hodowlanych nie udało się do tej pory nikomu spełnić tych pragnień. Paradoksalnie, słowo „blue” (niebieski) jest bodaj najczęściej powtarzanym słowem w rejestrze liliowców AHS (The American Hemerocallis Society). Sprawcą tego są bardziej nadzieje niż rzeczywistość. Elementem dekoracyjnym, który te nadzieje rozbudza jest „oko”, które poprzez zabiegi hodowlane udało się mniej lub bardziej wzmocnić i zbliżyć do koloru niebieskiego. Stało się do głównie za sprawą wybranych diploidalnych odmian liliowców, które posiadały namiastkę oka w odcieniach zbliżonych do barwy niebieskiej, ich transformacji w formy tetraploidalne i wprowadzenie tych ostatnich do dalszych prac hodowlanych.
Crystal Blue Persuasion Larry/Gossard |
Lavender Blue BAby Carpenter |
Blue Oasis Larry |
Out of the Blue Waldrop |
Najbardziej spełniona pod tym względem wydaje sie być odmiana Crystal Blue Persuasion przeprowadzona w formę tetra przez Larry/Gossard’a oraz Lavender Blue Baby gdzie autorem transformacji jest Carpenter i w mniejszym stopniu Blue Oasis, - Larry’ego i Out of the Blue Waldrop’a.
Ta pierwsza, ujawniła swoje możliwości w wielu odmianach wprowadzonych w ostatnim sezonie, głównie przez Stamile (President Butterfly, Azure Butterfly, Dragonfly Blues, Larkspur Blues), Petit ( Blast of Blue, Blue Note) ale również prze innych hodowców, jak Trimmer’a (Blue Sky Baby) czy Smith’a (Blue Delicious).
President Butterfly |
Azure Butterfly |
Blue Sky Baby |
Blue Delicious |
Jakkolwiek tetraploid Crystal Blue Persuasion wydaje się być najchętniej używaną odmianą w kreowaniu nowych odmian z niebieskim okiem, możliwość pozyskiwania odmian liliowców z tą cechą, współczesna hodowla rozwinęła również na wiele innych, niemniej skutecznych sposobów. Potwierdzają to wprowadzone w ostatnim sezonie odmiany Stamile, Petit, Lambertsona i innych.
Blue Eden Petit '10 |
Butterfly Mountain Stamile-Pierce '10 |
Blue Spring Stamile '10 |
Hyacinth Macaw Lambertson '10 |
Obserwując postępującą w ostatnich latach ewolucję w rozprzestrzenianiu się struktury i kolorytu oka na działki wewnętrzne (patrz niżej „Ewolucja oka”), nie można wykluczyć, że lata przyszłe przyniosą spełnienie niedoścignionych dotąd marzeń o niebieskim liliowcu.
Z mniejszymi, w mojej opinii nadziejami na spełnienie, pasjonaci i entuzjaści liliowców mogą oczekiwać narodzin liliowca „czarnego”. Wydaje się, że wprowadzone w poprzednich latach odmiany ciemnych barw liliowca opartych głównie na próbach maksymalnego zagęszczenia koloru purpury czy fioletu osiągnęły pułap, którego granic przekroczyć już nie można. Punktem odniesienia dla „czerni” kwiatów liliowca można uznać diploidalną odmianę Jugle Beauty wprowadzona przez App’a w 1990 roku. Spośród hodowców, którzy w swoich złożeniach hodowlanych więcej uwagi poświęcają ciemnym odmianom liliowców należy wymienić Benz’a i Stadlera. Pierwszy z nich, w ostatnim sezonie wprowadził odmianę Indygo Velvet, drugi, odmianę Black Fury. Pewnym novum w ciemnych odmianach liliowców jest pojawienie się w odmianie Black Fury wąskiego, czerwonego marginesu okalającego zewnętrzne brzegi petali. Sam autor odmiany zwrócił uwagę na pewne nowatorstwo tego rozwiązania w stosunku do poprzednio wprowadzonej odmiany Back in Black, - najciemniejszego liliowca, jakim może się poszczycić. Warto w tym miejscu podkreślić powszechną oporność liliowców o najciemniejszych barwach kwiatów na przyjmowanie ozdobnych zakończeń petali w wyniku dokonywanych skrzyżowań.
Jungle Beauty Apps '09 |
Indygo Velvet Benz '10 |
Back in Black Stadler '09 |
Black Fury Stadler '10 |
Niemal wszystkie one posiadają proste brzegi działek wewnętrznych, co najwyżej zakończone delikatnym marszczeniem. Znając tą właściwość odmian liliowców o ciemnych kwiatach należy z wielkim uznaniem przyjąć wykreowane w ostatnim sezonie przez Stamile, - jednego z najwybitniejszych współczesnych hodowców, całą gromadę ciemnych odmian strojnych w rozbudowane i kolorowe falbanki (Bella Note, Dark Night Dynamite, Romeo Prince, Raven’s Song). Pod względem atrakcyjności są one powieleniem tych emocji jakie wyzwoliła w swoim czasie wprowadzona przez Petit odmiana Larry’s Obssesion. Na zaprezentowaną przez Stamile skalę, jest to niewątpliwa nowość minionego sezonu i jednoczesna zapowiedź postępu w nowym kierunku hodowli liliowców.
Bella Note |
Dark Night Dynamite |
Romeo Prince |
Raven's Song |
Budowa anatomiczna kwiatów liliowca
Mogłoby się wydawać, że budowa anatomiczna kwiatów liliowca z podziałem na kwiaty typowe, pajęcze i pełne, z uwzględnieniem form pośrednich i kwiatów nietypowych zamyka definitywnie problem klasyfikacji i praktycznie nie stwarza podstaw do jej weryfikacji. Wyjątkiem od tej zasady jest pojawianie się większej liczby odmian określonego kształtu, które poprzez powszechność występowania zasługują nie tylko na uwagę ale również na określone miejsce w klasyfikacji. Przykładem takiej formy omówionej szerzej w rozdziale „O liliowcach inaczej” są typowe kwiaty liliowca w kształcie trójkąta.
Okazuje się, że powszechne krzyżowanie roślin o różnej i bardzo zróżnicowanej budowie anatomicznej przynosić może w efekcie również inne, poza trójkątnymi, często powtarzające się kształty, różne od klasycznych form kwiatów liliowca. I tak, lata ostatnie wykreowały nowy kształt kwiatu w kategorii kwiatów typowych na tyle wyraźnie, iż nie może to ujść uwadze.
Ta „nowa” forma, inna od typowego kwiatu liliowca różni się kształtem petali, które są bardziej wydłużone w osi długiej i przyjmują kształt elipsy. Ta właściwość anatomiczna sprawia, że „wychodzące” z dna kielicha kwiatu petale wąskim biegunem elipsy, zostawiają między sobą wolną przestrzeń, w odróżnieniu od formy klasycznej, w której przylegające, a niekiedy zachodzące na siebie działki, zabudowują sobą cały wewnętrzny obszar okwiatu. W tą wolną przestrzeń wkomponowują się wąskie, wydłużone sepale niemal z reguły strojne w rysunek oka i gardzieli przeniesiony z petali. Warto zwrócić uwagę, że w tej konstrukcji anatomicznej sepale powiększają swoją funkcjonalną rolę z działek podporowych na równoważny z petalami element ozdobny okwiatu.
Geneva Top Notch |
Frilly Lilyan |
Rhythm and Rhyme |
The Eagle Has Landed |
Aiyana |
Squirrel Beatrer |
Mighty Hercules |
Cindy's Compulsion |
Another Day in Paradise Selman |
Count Dracula Petit |
Masked Maurader Petit |
siewka Phelps |
Niewątpliwym liderem w kreowaniu tego typu kwiatów liliowca jest jeden z najbardziej wszechstronnych i nowatorskich współczesnych hodowców, Dan Hansen (Geneva Top Noth, Frilly Lilyan, Rhythm and Rhyme, The Eagle Has Landed, Aiyana, Squirrel, Mighty Hercules Cindy’s Compulsion). Od kilku lat ta forma kwiatów, która wywodzi się z genetycznej kompilacji form pajęczych i klasycznych, przewija się w jego hodowlanych osiągnięciach i ma to miejsce w sposób ilościowo zdecydowanie przeważający w stosunku do innych renomowanych szkółek.
Można jednakże prognozować, że ten morfologiczny typ kwiatu liliowca pojawiać się będzie coraz częściej w propozycjach innych hodowców. Atrakcyjność estetyczna tej formy kwiatów jest bezdyskusyjna a dotychczasowe osiągnięcia hodowlane w sposób przekonywujący ją promują. Trafność tej tezy potwierdzają wprowadzone w ostatnim okresie odmiany poza dan Hansenem, przez Petit (Count Dracula, Masked Maurade) czy Selmana (Another Day in Paradise), a również próby podejmowane przez Phelps’a.
Ewolucja Oka
„Oko” w swojej pierwotnej formie było kolorystyczną strukturą, która w formie barwnego okręgu umieszczonego na petalach, otaczała dno kielicha okwiatu. Zabiegi hodowlane pozwoliły barwnej plamie oka rozprzestrzenić się nie tylko na większy, niż pierwotnie, obszar petali, ale również przenieść się na działki zewnętrzne. Kolejne etapy tej ewolucyjnej rozbudowy znaczenia oka dla współczesnych odmian liliowca prezentuje zestaw poniższych rycin.
Sibling Rivalry |
Jamaican Me Music |
Firecracker Parade |
Sawyer's Giggles |
Niezaprzeczalne zasługi w tym procesie należy przypisać odmianom Awesome Blossom (Salter 1996) i Rock Solid (Stamile 2002) a również, a może nawet przede wszystkim, tetraploidalnej formie Peppermint Delight, z pomocą której Stamile wyhodował całą plejadę odmian z okiem rozprzestrzeniającym się na przeważający obszar petali (np. Robert Searles).
Cechę tą można w tej chwili osiągnąć najpewniej różnymi drogami, bowiem inni hodowcy uzyskują również podobny efekt z wykorzystaniem innych form rodzicielskich (Ladybug Drama Queen, Kemo Sabe, Black Sheep)
Robert Searles Stamile '09 |
Ladybug Drama Queen Dan Hansen '10 |
Kemo Sabe Salter '11 |
Black Sheep Trimmer '11 |
Niezależnie od rozważań na temat genetycznej podstawy opisanej cechy, należy odnotować interesującą z punktu widzenia hodowlanego tendencję „malowania” petali kwiatów tetraploidalnych w formie typowej, kolorystycznymi strukturami oka. Możliwości jakie otwiera ta tendencja są nieograniczone, a jej efekty mogą w przyszłości przynieść nowe, atrakcyjne rozwiązania.
Udowodnił to na odmianach diploidalnych Carpenter, wprowadzając w ten asortyment liliowców szereg niezwykle pięknych kolorystycznie kwiatów o wyrafinowanym plastycznie wzornictwie (Bam Bam Wow, Bumble Be Beautiful, Mount Herman Intrigue, Kaleidoscope Puzzle, Promenade One And All, Oh Say But I’am Glad.
Bam Bam Wow '09 |
Bumble Be Beautiful '05 |
Mount Herman Intrigue '06 |
Kaleidoscope Puzzle '09 |
Promenade One And All '09 |
Oh Say But I am Glad '08 |
Należy zwrócić uwagę, że niezwykłość i atrakcyjność diploidalnych odmian Carpentera łączy w sobie obie omówione wyżej cechy, które wydają się być aktualnie przedmiotem postępu hodowlanego w obrębie typowych kwiatów liliowca. Mowa tu zarówno o modyfikacji anatomicznej, umożliwiającej sepalom udział w budowie dekoracyjnej wartości kwitnącej rośliny jak i tworzącej oku, swobodną i terytorialnie nieskrępowaną możliwość ozdabiania wszystkich anatomicznych struktur okwiatu. Przyszłość pokaże, jak sprzężenie tych dwu cech wpłynie na kształtowanie postępu w hodowli typowych kwiatów tetraploidalnych odmian liliowca.
Przeniesienie rysunku oka i gardzieli z petali na sepale
Możliwość przekazywania sepalom barwnego rysunku petali, o czy wspomniano powyżej, jest jednym z podstawowych sposobów w budowaniu atrakcyjnych kolorystycznie form kwiatów liliowca poprzez zabiegi hodowlane.
Puppydog kisses Gossard, Ryan '10 |
Blockbuster Gossard, Ryan '10 |
Amber Stained Glass Stamile '10 |
Heather Grace Grace '11 |
Sunset Moth Peat '10 |
Picotee Prism Stamile-Pierce '11 |
Violet Stained Glass Stamile-Pierce '11 |
Into the Blue Stamile-Pierce '11 |
Okazało się, że w wyniku tych działań zarówno struktury oka jak gardzieli można przenieść na działki zewnętrzne a tym samym poszerzyć obszar dekoracyjnego wyrazu okwiatu. Jakkolwiek odmiany liliowców z tą cechą są coraz częściej spotykane, niektóre kompozycje, wyjątkowo trafne pod względem plastycznym są dowodem stałego doskonalenia tego kierunku hodowli. Przykłady takich rozwiązań w kategorii typowych kwiatów liliowca prezentują osiągnięcia ostatniego sezonu.
Niedoścignionym mistrzem, o wyjątkowych osiągnięciach w tym kierunku hodowli wydaje się być kanadyjski hodowca Daniel Matton. Prezentowane niżej liliowce jego hodowli, w większości odmiany do chwili obecnej nie rejestrowane, prezentują możliwości
Samoa |
Ptolemee |
Dojo |
Firenz |
Lolaos |
Orthos |
Valence |
Baya |
wykorzystania omawianej cechy w kwiatach o różnych kształtach i zróżnicowanej kolorystyce, co wiedzie do uzyskiwania niezwykle pięknych i oryginalnych rozwiązań.
Relief (płaskorzeźba) powierzchni petali
Płaskorzeźba powierzchni wewnętrznych działek liliowca jest elementem ozdobnym jego kwiatów o stosunkowo krótkiej, ale ulegającej znaczącej rozbudowie historii w latach ostatnich. W okresie tym zarejestrowano pojedyncze odmiany liliowców o kwiatach żółtych z rzeźbionymi petalami. Atrakcyjność tej cechy sprawia, że nadal liliowce o żółtych kwiatach z rzeźbą powierzchni działek wewnętrznych pojawiają się w ofertach czołowych hodowców: Sweet Apricot Honey (Stamile), Midas Touch Gascone (Gaskins), Bowl of Sunshine (Carpenter), Groovin (Pickles). Sprzężenie cechy żółtych kwiatów z rzeźbą petali rodziło logiczne podejrzenie lokalizacji genów warunkujących występowanie obu cech na tym samym chromosomie.
Hodowla liliowców Dan Hansena dokonała w tym zakresie liczącego się przełomu. W ofercie tego hodowcy występuje wiele odmian liliowców, których kwiaty o zróżnicowanej budowie i kolorystyce zawierają mniej lub bardziej zarysowane cechy rzeźbień petali. Przekonać się o tym można przeglądając zasoby liliowców zgromadzonych w jego szkółce na stronie internetowej http://www.ladybugdaylilies.com/.
Ten interesujący fenomen szkółki Dan Hansena dokonał się najpewniej spontanicznie, poprzez wzajemne krzyżowanie określonej populacji roślin, w których gen „rzeźbionych petali” obecny był przez dłuższy okres czasu w różnych konstelacjach prowadzonej hodowli. Dan Hansen w ostatnim roku zarejestrował odmiany o rzeźbionych działkach w różnych odcieniach różu (Ladybug Sweeeet, Pleated Perfection, Ladybug Fancy Nancy) i w kolorze czerwonym (We’re Jammin).
Sweent Apricot Honey Stamile '10 |
Midas Touch Gascone Gaskins '10 |
Bowl of Sunshine Carpenter '10 |
Groovin Pickles '11 |
Ladybug Sweeeet |
Pleated Perfection |
We're Jammin |
Ladybug Fancy Nancy |
Przeniesienie rzeźby z kwiatów żółtych na inne kolory kwiatów liliowca, w skali jakiej udało się tego dokonać Dan Hansenowi, jest nowym, oryginalnym jego osiągnięciem i zapowiedzią interesującego kierunku w dalszej hodowli współczesnych odmian liliowców.
Wykończenie zewnętrznego obrysu działek wewnętrznych
Jednym z bardziej eksponowanych i widocznych elementów dekoracyjnych kwiatu liliowca jest wykończenie zewnętrznego obrysu działek wewnętrznych. Ma ono swoją długą historię, której zdawałoby się finalnym osiągnięciem stało się poprzeczne pofałdowanie brzegów petali, popularnie nazwane falbanką. W rozdziale „O liliowcach inaczej” zwrócono uwagę na wieloznaczność tego określenia i uzyskiwanie , w miarę upływu czasu i postępu w hodowli liliowców nowych, oryginalnych i nieznanych rozwiązań.
Wzbogacenie dekoracyjnych cech kwiatu liliowca poprzez wprowadzanie nowych kolorystycznie i anatomicznie zakończeń obrysu działek wewnętrznych dotyczy wszystkich typów kwiatu liliowca. Okazało się, że ten kierunek podejmowany i rozwijany przez niektórych hodowców przyniósł w zakresie kwiatów typowych w sezonie lat 2010/2011 interesujące i nowatorskie efekty. Dotyczą one zarówno aspektu kolorystycznego jak i anatomicznego zakończeń petali.
Barwa „falbanek” kwiatów liliowca ograniczona do białej i żółtej zrodziła naturalne poszukiwania sposobów wprowadzenia innej kolorystyki zewnętrznego obrysu petali. Od kliku lat trwają próby krzyżowania różnych odmian liliowców zawierających zielone odcienie w zabarwieniu falbanek. Jednym z najbardziej zaangażowanych hodowców w ten program, któremu udało się odnieść największe sukcesy jest Larry Grace. Wprowadzona przez niego w 2009 roku odmiana Angels Gather Around stała się punktem wyjścia dalszych prac hodowlanych zarówno dla niego samego jak i Waldrop’a.
Irish Halo Waldrop '10 |
Full of Treasure Grace '11 |
Apple Spring Stamile '10 |
Pacific Shamrock Smith '11 |
Wprowadzone w ostatnim sezonie odmiany Irish Halo a nade wszystko Full of Treasure zdają sie być najbliższe spełnienia założeń hodowlanych programu. Nie można w tym miejscu nie wspomnieć o odmianie Apple Spring wprowadzonej przez Stamile oraz Pacific Shamrock przez Smith’a, w których efekt zielonej falbanki uzyskany został z wykorzystaniem w krzyżówkach innych partnerów.
Bardziej wyraźnym dowodem postępu w zakresie doskonalenia zewnętrznego obrysu petali od zmian kolorystycznych, są modyfikacje anatomiczne. Ostatni sezon przyniósł powiększenie arsenału typowych kwiatów liliowca zakończonych t.zw „zębami rekina” o nowe odmiany w kolorze filetu i jasnej czerwieni. Większość wprowadzonych odmian tej kategorii prezentuje sobą najwyższy poziom hodowlanych osiągnięć w zakresie trafności rozwiązań kompozycyjnych i kolorystycznych.
Bezdyskusyjna atrakcyjność „zębów rekina” pozwala prognozować dalszy rozwój tego kierunku prac hodowlanych, szczególnie poprzez poszerzenie obszaru kolorystyki jak i przeniesienie tej cechy na inne formy anatomiczne kwiatów liliowca.
Darkness Reigns Petit '11 |
Bengali Petit '10 |
Siewka Polston '10 |
Bite Me in the Neck Polston '11 |
Gnashing of Teeth Emmerich '11 |
Siewka Kinnebrew '11 |
Thunder Dragon Gossard '10 |
Briar Path Grace '10 |
Bass Gibson Rice '06 |
Ruckus Rice '07 |
Horny Devil Pickles '07 |
Reap the Whirlwind Benz '11 |
Wszystkie one zaprezentowały w poprzednich latach, nowatorski styl w postaci postrzępionych, fryzowanych brzegów petali i jako takie osiągały na rynku niewspółmiernie wysokie ceny. Rozwój tego kierunku hodowli ze względu na oryginalność i estetykę propozycji wydawał się być nieunikniony, co w pełni potwierdził sezon ostatni.
Dotyczyło to zarówno form pośrednich kwiatów liliowca między kwiatami stricte pajęczymi a typowymi jak również kwiatów typowych.
W tej pierwszej kategorii najciekawsze propozycje zgłosili: Howard (Wallingford Woolly Bully), Phelps (David Likes It ), Rice (Horsing Around), Gossard (After the Bite, Vampire Bat, The Dentist) i Trimmer (Laughing Hyena - siewka niezarejestrowana).
Wallingford Woolly Bully |
David Likes It |
Horsing Around |
After the Bite |
Vampire Bat |
Shattered Glass |
The Dentist |
Laughing Hyena |
Dużo bardziej wyraziste i interesujące wydają się być osiągnięcia w kategorii kwiatów typowych. Na szczególną uwagę zasługują wprowadzone przez Rice jednobarwne odmiany kwiatów liliowca o fryzowanych zakończeniach działek wewnętrznych i szerszym niż dotąd zróżnicowaniu kolorystycznym (Valley Girl, Crowning Achievement, Jules Delambre, Drink the Wind).
Valley Girl |
Crowning Achievement |
Jules Delambre |
Drink the Wind |
Shabby Chic Farmer-Stegall '10 |
Siewka Shirley Farmer
|
Siewka Carroll Quarry
|
Carnivore Polston '11 |
Nie mniej atrakcyjnymi osiągnięciami, jakkolwiek w mniejszym ilościowo wymiarze poszczycić się mogą również inni hodowcy jak: Farmer-Stegall, Carroll Quarry czy Polston. Nierejestrowane siewki Polston’a stanowiące zapowiedź wprowadzanych odmian w najbliższej przyszłości, pokazane na niżej zamieszczonej rycinie, pokazują niewiarygodny wręcz potencjał fryzowanych zakończeń petali w tworzeniu oryginalnych wartości dekoracyjnych w nowych odmianach liliowców.
Wyrafinowana subtelność i kolorystyka fryzowanych zakończeń petali w siewkach Farmera i Carroll Quarry oraz kompozycyjna doskonałość odmian Rica i siewek Polston’a prognozują dalsze możliwości rozwoju i doskonalenia tego kierunku hodowli. Zaprezentowana przez wymienionych hodowców forma kwiatów stanowi w chwili obecnej ugruntowane novum osiągnięć hodowlanych cieszące się dużym zainteresowaniem, niesłabnącą popularnością i jest bezdyskusyjnie nowym i liczącym się osiągnięciem w twórczej hodowli liliowców.
Postęp w hodowli liliowców w zakresie doskonalenia zewnętrznego obrysu działek wewnętrznych nie ominął również znanego z ubiegłych lat kierunku zwiększenia szerokości barwnego marginesu obrzeża i wprowadzanie wyraźnych zakończeń dwubarwnych.
Parrots of the Caribbean |
Jessica Lynn Bell |
Dream Window |
Keep On Lookin |
Freedom's Highway |
Tropical Smothiee |
Angels of Heaven |
Can't Believe My Eyes |
Mystic Image |
Flamingo Sunrise |
Fantasy Fringe |
Aslan |
Regina of Gascone |
Anchor for My Soul |
Keep on Keepin' On |
A Few Good Men |
Najbardziej przemawiajace sukcesy w tym kierunku hodowli w minionym sezonie odnieśli: Bell (Anchor for My Soul, A Few Good Men, Can’t Believe My Eyes, Jessica Lynn Bell), Corbet (Aslan, Tropical Smothiee), Gaskins (Regina of Gascone, Adventures With Jelly Meker, Rhett Butler of Gascone), Lambertson (Dream Window, Freedom’s Highway), Smith (Keep on Keepin’ On, Keep on Lookin ), Stamile (Mystic Image, Fantasy Fringe), Trimmer (Parrots of the Caribbean, Flamingo Sunrise, Angels from Heaven).
Ceny tych odmian na rynku amerykańskim wahały się w granicach 100 – 200 $ za sadzonkę, a niektóre z odmian Gaskins’a osiągały nawet wartość 400 $.
Omawiając ten kierunek postępu hodowli nie można nie dostrzec spektakularnych odmian wprowadzonych przez Townsend’a, które obok elementu szerokiego i dwubarwnego wykończenia obrysu petali zawierają oryginalne, wyrafinowane wzorce w budowie anatomicznej krawędzi, począwszy od zakończeń prostych, igiełkowatych, poprzez kędzierzawe a na falistych kończąc. Autor nie podaje form rodzicielskich uzyskanych odmian, jednakże z zawężonej palety anatomicznej i kolorystycznej można przypuszczać, że nie była ona zbyt rozbudowana, a tajemnica sukcesu tkwi w szczęśliwie trafnym doborze partnerów.
Relevant Graffito |
Seedling (NLGC061) |
Casoers Revenage |
Tadpole |
Omówiony postęp hodowli kwiatów liliowca w zakresie doskonalenia zewnętrznego obrysu działek wewnętrznych w aspekcie mofrologicznym i kolorystycznym nie ogranicza się do form pośrednich i kwiatów typowych. Już w tej chwili spotkać można próby przenoszenia wspomnianych cech na kwiaty pełne, co stanowi nową jakość w tej kategorii kwiatów.
Barbara Watts Kirchhoff '09 |
Bonibrae Sharky Matthie '09 |
Siewka Joshua Jaques '10 |
Blue Beetle Gossard James '10 |
Można przypuszczać, że lata najbliższe zaowocują dalszym rozwojem tego kierunku hodowli.
Podsumowując rozważania na temat postępu hodowli liliowców na świecie w latach 2010/2011 należy stwierdzić że:
- rozwija się ona burzliwie i w wydaje się, że ostatnim sezonie nabrała szczególnego przyspieszenia
- jest wielopłaszczyznowa i w zakresie modyfikacji cech fenotypowych kwiatu liliowca dotyczy wielu aspektów morfologicznych jak i kolorystycznych
- prowadzona jest z powodzeniem przez renomowane szkółki czołowych hodowców na świecie, z których każda ma swoje specyficzne oblicze i ściśle zdefiniowane osiągnięcia