Kolor kwiatu

Kolor kwiatu jest jedną z podstawowych cech zawartych w kodzie genetycznym rośliny. Planując w pracach hodowlanych uzyskanie określonego koloru kwiatów w potomstwie i krzyżując w tym celu rośliny o kwiatach różnych kolorów, postępujemy w istocie podobnie do procedur mieszania w rożnych proporcjach farb przeznaczonych do malowania mieszkania, czy renowacji samochodu.

O kolorze kwiatu liliowca decyduje w głównej mierze kolor petali, - struktury zajmującej największy obszar okwiatu najczęściej, choć nie zawsze tożsamy z kolorem sepali.  Prace hodowlane, szczególnie lat ostatnich, zróżnicowały kolor petali wprowadzając różne barwy i wymiary gardzieli, oka i krawędzi działek. Wszystko to sprawiło, że w ostatnim okresie odwróciły się proporcje miedzy liczbą odmian jednobarwnych w stosunku do wielobarwnych. Obecnie większość wprowadzanych odmian należy do tej drugiej kategorii i cechuje się różnorodnością kolorystyki bądź co najmniej odcieni barw poszczególnych elementów budowy okwiatu.

Współczesne odmiany jednobarwne w odróżnieniu od odmian starszych niemal wszystkie przyozdabia szeroka, o zróżnicowanej budowie falbanka  stanowiąca zakończenie krawędzi działek wewnętrznych ( ryc.19).

Ryc.19  Kwiaty odmian jednobarwnych

Wonders of it All	Lil' Red Wagon	Sp Irish Illumination	Frank's Delight
Because of You	Madison Holly Lace	Storm Over Toledo	Pineapple Moon

W grupie odmian jednobarwnych najliczniej zdaje się być reprezentowana barwa żółta. Kwiaty tych odmian posiadają na ogół wyjątkowo mocne, grube,  mięsiste  działki i  rozmaite  formy szeroko rozbudowanych, różnorodnych falbanek (ryc.20).

Ryc.20  Kwiaty żółtych odmian jednobarwnych

Sunny Perfection

Crazy Man

Susan Marshal

Iron Man

Cechy te wśród żółtych odmian jednobarwnych są wyraźniejsze niż wśród odmian jednobarwnych o innych kolorach. Z tego powodu, amatorzy traktowania kwiatów liliowca również jako elementu wyrafinowanych potraw spożywczych, do przygotowania różnego typu sałatek najchętniej używają właśnie odmian liliowców o kwiatach żółtych.

Mimo wspomnianego zróżnicowania kolorystyki kwiatów liliowca, udaje się je podzielić na kilka podstawowych grup kolorystycznych, mniej lub bardziej popularnych, oraz mniej lub bardziej reprezentowanych ilościowo w globalnym wymiarze osiągnięć  hodowlanych.

Wybór kolorystyki kwiatów liliowca zdaje się być nieograniczony zważywszy na niepoliczalną wręcz liczbę odcieni kolorów podstawowych i różnorodność kolorystycznych wariantów w rozmieszczeniu barwnych elementów okwiatu. Ilustrują to wyraźnie zamieszczone poniżej ryciny poszczególnych kategorii kolorystycznych kwiatów liliowca.

Nawet pobieżna analiza najbardziej popularnych, jednorodnych zdawałoby się kategorii, np. kwiatów żółtych (ryc.21), czy pomarańczowych (ryc.22) wykazuje ogromne zróżnicowanie kolorystyczne poszczególnych kwiatów zacierające wrażenie przynależności  do tej samej grupy kolorystycznej.

Ryc.21 Kwiaty odmian żółtych

Corroborre Dancer

Flamenco

Tranquil Horizon

Broadway Spotlight

Ryc.22 Kwiaty odmian pomarańczowych

Halloween Kisses

Orange Blossom Trail

Hot Lava

Tyger River

Interesującym jest spostrzeżenie, że odmiany o kwiatach pomarańczowych, dominujące przed laty w arsenale odmian dostępnych na rynku, stanowią we współczesnej hodowli liliowców wyraźną mniejszość w stosunku do odmian o innych kolorach, szczególnie  w stosunku do bardzo rozbudowanej  kategorii odmian o barwie czerwonej. W hodowli lat ostatnich właśnie odmiany o kwiatach czerwonych cieszą się dużą popularnością (ryc.23).

Ryc.23 Kwiaty odmian czerwonych

Karen Stevens

Sp. Modern Symetry

Memories Remain

Jasmine Rossi

Ta widoczna we współczesnej hodowli preferencja odmian czerwonych wynika najpewniej z naturalnej potrzeby poszukiwań form innych od botanicznych i starszych odmian hodowlanych, w których zdecydowanie dominowały barwy żółta i pomarańczowa. Obecnie odmiany czerwone zdają się stanowić najbogatszą ofertę kolorystyczną z nieprzebraną liczbą wariantów anatomicznych, form plastycznych i elementów ozdobnych okwiatu. Wśród nich najliczniej reprezentowane są formy czerwone z wykończeniem petali białą lub żółtą falbanką (ryc.24)

Ryc.24 Kwiaty odmian czerwonych z falbankami

Love After Dark

Blissful Blackberry

Matthew William

Born to Run

Wciąż niespełnionym do końca zadaniem hodowlanym z obszaru czerwonej kolorystyki kwiatów, jest uzyskanie efektownych anatomicznie odmian o kwiatach czystej, żywej czerwieni pozbawionej odcienia purpury czy fioletu, jak np. w odmianach Firebird Suite, Gemstone Warrior, Off To the Races czy Wyatt Earp (ryc.25)

Ryc.25 Kwiaty odmian jaskrawo-czerwonych

Firebird Suite

Gemstone Warrior

Off to the Races

Wyatt Earp

Odmiany o kwiatach białych zawsze były obiektem dużego zainteresowania zarówno ze strony miłośników liliowców jak i hodowców tych kwiatów (ryc.26).

Uzyskanie rośliny o czysto białych kwiatach jest zadaniem bardzo trudnym i u ogromnej większości odmian uznawanych za białe, biel w rzeczywistości zmieszana jest z odcieniem żółtym, kremowym, zielonym lub innym. Ta niedoskonałość lepiej widoczna jest w kwiatach jednobarwnych, niż przyozdobionych barwnym,

Ryc.26  Kwiaty odmian białych

Weddomg Gown (a)

Fancy Lace (b)

Snow Cristal (c)

Malcolm David Brooker(d)

kontrastującym z bielą okiem bądź kolorową falbanką. Za najbardziej zbliżoną do ideału bieli można uznać odmianę Wedding Gown, jednorodnie białą, pozbawioną nawet barwnej plamy jaką zwyczajowo w kwiatach liliowca stanowi gardło kwiatu. (ryc.25a)

Biel w kwiatach białych z elementami barwnymi takimi jak oko, falbanka czy gardło traci na znaczeniu, przyjmując jedynie rolę tła dla elementu barwnego. Barwny akcent jest na ogół w odbiorze wzrokowym na tyle dominującą atrakcją kwiatu, że problem mniej lub bardziej doskonalej bieli uchodzi uwadze i  przestaje być ważny (ryc.27).

Ryc.27 Kwiaty odmian białych z elementami barwnymi

Sp. Sea Shells

Ageless Beauty

Fringy

Cobalt Intrigue

Mimo mniejszej popularności odmiany o kwiatach różowych nie ustępują różnorodnością form odmianom o kwiatach czerwonych. Również i tu można odnaleźć wszelkie niuanse rozwiązań hodowlanych (ryc.28).

Ryc. 28 Kwiaty odmian różowych

Mckenzie Agin

Katherine Marin

Wheel of Time

Merchant of Venice

Odmiany o kwiatach purpurowych stanowią z punktu widzenia hodowlanego niezwykle interesującą grupą kolorystyczną (ryc.29). Stanowią bowiem punkt wyjścia do pozyskiwania odmian o kwiatach fioletowych, ametystowych, liliowych, wrzosowych, a również do pozyskiwania odmian o kwiatach czarnych.

Ryc.29 Kwiaty odmian purpurowych

Cosmic Sensation

Batman's Shadow

Vienna Waltz

Bela Lugosi

  

Tą pierwszą grupę reprezentuje bardzo bogata oferta odmian niezwykle atrakcyjnych, zwykle opartych o kombinację koloru białego z różnorodnymi odcieniami fioletu (ryc.30)

Ryc.30 Kwiaty odmian fioletowych

Star Woman

Passion and Style

Purple Peace

Diamond Star Halo

  

Największe sukcesy hodowlane w pozyskiwaniu odmian fioletowych oraz barw i odcieni pokrewnych, miłośnicy liliowców zawdzięczają amerykańskiemu hodowcy liliowców Ludlow Lambertsonowi. Pobił on wszelkie rekordy w liczbie corocznej, powtarzanej konsekwentnie od wielu lat rejestracji odmian liliowców tej kategorii kolorystycznej (ryc.31)

Szerszą ofertę tego hodowcy odnaleźć można na stronie internetowej (http://www.artgallerygardens.com/index.html).

Ryc.31 Odmiany Ludow Lambertsona w kolorystyce fioletowej

Cerulean Warbler

Audubons Oriole

Archaeopteryx

Celestial Eyes

Dążenie hodowców do uzyskania kwiatu liliowca w kolorze czarnym jest analogiczne do wysiłków jakie towarzyszą ambicji stworzenia czarnej róży, tulipana, lilii czy irysa (ryc.32).

Ryc.32 Kwiaty odmian „czarnych”

Black Ambrosia

Derrick Cane

Black Stockings

Midnight Heat

Rejestr liliowców wzbogacany każdego roku o nowe propozycje w tym zakresie jest dowodem, że proces nie jest zakończony i trwa nadal.

Ryc.33 Ostatnie propozycje kwiatów odmian „czarnych”

V. G. Star Bright (a)

Bob Charman (b)

Larry's Obsession (c)

Black in Black (d)

  

W ostatnich latach grupa „czarnych” liliowców wzbogaciła się o kilka wartościowych odmian (ryc. 33), z których VG Star Bright (a) i Larry’s Obsession (c) osiągają ceny najwyższe.

Oryginalność pierwszej odmiany, poza kolorem, polega na uzyskaniu kwiatu z wyraźną falbanką w kolorze petali, drugiej, na wykończeniu białym pofalowanym marginesem działek wewnętrznych.

Innym niełatwym zadaniem jakie postawiła przed sobą hodowla liliowców, było wprowadzenie do zabarwienia kwiatów, obcego gatunkowi koloru niebieskiego. Do chwili obecnej brak jest dowodów, by kolorem tym udało się wypełnić działki okwiatu, tym niemniej w  coraz większej liczbie odmian kolor niebieski pojawia się w barwnych kręgach otaczających gardziel (ryc.34)

Ryc.34 Kwiaty odmian z elementami niebieskimi

Blue Delicious

Blue Beat

Persistent Butterfly

In Cahoots

  

Wybarwienie kwiatów liliowca kolorem zielonym jest nie mniej trudnym i ambitnym zadaniem jak wprowadzenie do barwy kwiatu koloru niebieskiego. W pojedynczych współczesnych odmianach rolę tą wypełnia gardziel okwiatu, zmodyfikowana wielkością, kształtem i intensywnością zabarwienia (ryc.35).  

Ryc. 35 Kwiaty odmian z barwną ekspozycją zielonej gardzieli

Sugar High

Going Green

Cristal Creation

Verdant Spring

W pojedyńczych odmianach udział zieleni w wybarwieniu kwiatów jest wyraźniejszy (ryc.36). Można przypuszczać, że pozyskany on został z form pośrednich (a,b), bądź pajęczych (c)

Ryc.36 Kwiaty odmian zielonych

Kermit's Scream (a)

Emerald Starburst (b)

Green Inferno (c)

Adventures with Jelly Maker

Kończąc rozważania na temat koloru kwiatów liliowca należy stwierdzić, że krzyżowanie roślin daje nieograniczone możliwości pozyskiwania nowych, innych niż opisane powyżej, rozwiązań kolorystycznych. Na ryc. 37 przedstawiono wybrane przykłady odmian o oryginalnych, rzadziej spotykanych barwach.

Ryc.37 Kwiaty odmian o oryginalnych rozwiązaniach kolorystycznych

Fourth of July

Valentine Greetings

V. G. Rolling Thunder

Violet Victory

Chang Dynasty

Pistachio Eyes

King Crab

Mount Etna

Ohio Discovery

Starry Eyed Piranha

Desire of Nations

Heat Seeker